Misc Writings

বিভিন্ন নতুন লেখা

সংগীতালেখ্য

একেখনিহে দেশ

দেশৰ ঐক্য, সংহতি আৰু অখণ্ডতাৰ ওপৰত ৰচিত দেশপ্ৰেমমূলক সঙ্গীতালেখ্য |

শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰদেৱ গুণমালাৰ

সুগন্ধি ফুলবোৰ

 

শ্ৰী ৰামচৰণ পাঠক

আকাশবাণী স্বীকৃত গীতিকাৰ

৯৮৬৪২৬৪৭৪৭

শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰদেৱ গুৰু বিৰচিত আৰু প্ৰদত্ত গুণমালা পুথিখনি আমাৰ সকলোৰে অতি আদৰ, শ্ৰদ্ধা আৰু হৃদয়ৰ বস্তু | গুৰুজনাই বৈকুন্ঠৰ আৰ্হি আনি গধুলা নাম প্ৰসংগৰ লগত সন্ধ্যা সময়ত আৰতি, স্তুতি অথবা গুণমালা বোলাৰ কথা নিজ মুখে প্ৰকাশ কৰিছিল | বৰদোৱাত এই গুণমালা প্ৰকাশ কৰে |

 

শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰগুৰুৱে হেনো গুণমালা বোলাৰ আগতে  নিম্নোক্ত ভটিমাটো গাইছিল |

          বন্দো গোবিন্দা গোপী জনমানন্দা |

মঞ্জু ভ্ৰূৱ যুগ সুষ্পিত সুন্দৰ বদন বিনিন্দীত চান্দা ||

পুতনিকা স্তন পান মনে ধৰি জীৱ বিযোজনকাৰী |

মায়া বল্লভ বাল বিলাসিত নিৰ্জিত নিৰ্য্যৰ বৈৰী ||

তিনি ভুবন জন মৌলি বিভুষণ মৰকত ৰত্ন সুবেশা |

চন্দ্ৰক নিশ্ছয়ে বিচিত্ৰত কেকী পতত্ৰয় সুবেশিত কেশা ||

যমলা অৰ্জুন ভঞ্জি শকট বিঘাতি বালক কেলি কৰন্তা |

ধেনুক কেশিএ বকাসুৰ নাশিএ ধৰণী ভাৰ হৰন্তা ||

জয় গিৰি গোবৰ্ধন গিৰি ধাৰণ গোগণ ৰক্ষণ শিলা |

দৰ্পিত সুৰ মুনি দম্ভিৰ বিভঞ্জি দৰশিত নিজ ভুজ লীলা ||

কালিন্দ্ৰী তীৰে কালি নাম ভুজঙ্গম ৰাজ নিবাস |

তা বিষ লাগি জলচৰ খেচৰ তিৰ তৰু কৰে নাশ ||

দুৰ্জন সজ্জন নাম তাৰ ধৰি মথুৰা নৰপতি সঙ্গে |

ধিত নিবেদিত ৰাজ সমাজ সমাগত হলধৰ ৰঙ্গে ||

চানুৰাদি মহা মহা মল্ল বিমোৰণ জনিত তৰাস |

মঞ্চে সঞ্চাৰি কংশ কেশ ধৰি জীৱন ভৈল নৈৰাশ ||

নৰপতি কংশ বিধ্বংশল দেখিএ লাগল শংকা সমাজ |

সূৰ মুনি সিদ্ধ ঋষিগণ হৰষিত দিগ্বিজয় দুন্দুভী বাজ ||

কেশৰ চৰণ সৰোৰোহ কিঙ্কৰ শঙ্কৰ এহু বিৰচিতং |

বৈৰী বিমৰ্জন দৈৱকী নন্দন বিজয় বিৰাজিত গীতং ||

 

  সুক্ষ্মভাবে নিৰিক্ষণ কৰিলে গুণমালা পুথিখনত বৰ্ণিত শ্ৰীকৃষ্ণৰ গুণৰ মহিমা বৰ্ণনৰ মাজতে আৰু এধাৰি অন্তৰ্নিহিত মালা যে বিৰাজমান হৈ আছে সেয়া অনুভৱ কৰা যায় | সেয়া মালাৰ হেজাৰ সুগন্ধি ফুলবোৰ হ’ল শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰদেৱৰ হৃদয়ত থকা কৃষ্টি সৃষ্টিৰ দক্ষতা, সুক্ষ্ম দৃষ্টি আৰু ঘটনাক্ৰমৰ প্ৰয়োগৰ সময়্ত কৰা শব্দৰ উপযুক্ত ব্যৱহাৰ |

প্ৰেম ৰস, ভক্তিৰস আদি ৰসৰ উপৰিও গুণমালাৰ বৰ্ণনৰ আঁৰে আঁৰে অনুভুত হৃদয়ষ্পৰ্শী শব্দৰ অনুৰণন |  সাহিত্যৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা থকা এইবোৰৰ মূল্য অতুলনীয় | শব্দৰ প্ৰয়োগ চমকপ্ৰদ | পাঠ কৰোঁতে পাঠক ভকতক ভবাই তোলে | প্ৰসংগ সাপেক্ষে প্ৰয়োজনীয় শব্দৰ সথিক প্ৰয়োগ পুথিখনৰ ঘোষাই ঘোষাই, পদে পদে বিদ্যমান | ৰচনাৰ শিল্প-চাতুৰ্যই এই পুথিক এখন অতি উচ্চ স্তৰৰ গ্ৰন্হলৈ যে লৈ গৈছে তাক সকলোৱে একেমুখে স্বীকাৰ কৰে |

   চাৰু কাৰু কলাৰ সমাহাৰ দেখা যায় গুণমালাৰ আদিৰ পৰা অন্তলৈকে |   সাহিত্যৰ উপজীৱ্য চাৰু কলা আৰু কাৰু কলাৰ দুইটা ভাগেই গুণমালাত বিদ্যমান |

সংগীতৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয় ছন্দ, শব্দৰ ব্যঞ্জনা,ধ্বনিৰ ব্যৱহাৰ আদি সম্পূৰ্ণ স্থিতি ইয়াত বিদ্যমান |

     অনুপ্ৰাসেৰে উজ্বল পদ স্তৱকবোৰৰ মাজে প্ৰতিভাত হৈছে শব্দ চয়ন আৰু বয়ন | চাৰু কলা আৰু কাৰু কলাৰ পূৰ্ণ সংযোগ ঘটিছে এই বৰ্ণিত গুণৰ মালাৰ প্ৰতিটো পদৰূপী ফুলৰ মাজে মাজে | কাব্যগুণেৰে সমৃদ্ধ এই পুথিতে পোৱা যায় শব্দৰ লক্ষনা আৰু ব্যঞ্জনাৰ উপস্থিতি | ইয়াতেই আছে একেবাৰে ব্ৰহ্ম চিন্তাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি শৰীৰ-আত্মা, নাম ধৰ্মৰ স্বৰূপ, ভক্তি যোগ, ভক্ত ভক্তি তত্ত্ব আৰু সাধন আদি সকলো অনুকৰণীয় বস্তু এই পুথিতেই |  আৰু ইয়াৰ মাজতেই আছে সৰ্বগুণাকৰ শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰৰ জীৱনবোধৰ  মূল্যায়ন  আৰু তাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি | এইখন পুথিৰ ওপৰতে গৱেষণাৰ সমল অনেক আছে |

     এনিশাৰ ভিতৰতে শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰদেৱে ওঠৰ হাজাৰ শ্লোক সন্নিবিষ্ট ভাগৱত পুৰাণ এখনক একেবাৰে সংক্ষিপ্ত কৰি  লিখি উলিওৱা এই বিন্দুতে সিন্ধু প্ৰকাশ পোৱা পুথিখনৰ কৰ্মক হাতী মাৰি ভুৰুকাত ভৰোৱা বুলি কোৱা কথাষাৰ একেবাৰে সমীচিন হৈ পৰিছে |

 

      গুণমালাখন পঢ়িলেই এটা কথা প্ৰথমতে মনলৈ আহে যে শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰদেৱ প্ৰভুৱে পুথিখন সৃষ্টিৰ সময়ত শ্ৰীকৃষ্ণক হৃদয়ত থাপন কৰি ঘোষা আৰু পদবোৰ ৰচনা কৰি গৈছিল | তাৰ প্ৰমাণ পোৱা যায় পুথিখনৰ ৰচনা শৈলিত আৰু পদৰ ব্যৱহাৰত | পাঁচ অধ্যায়ৰ এই পুথিখনত প্ৰথম অধ্যায়তে আছে  শ্ৰীকৃষ্ণৰ প্ৰতি স্তুতি আৰু বন্দনা | চমু বৰ্ণনাৰ মাজতে শ্ৰীকৃষ্ণৰ বিশাল কৰ্মৰাশিৰ সুন্দৰকৈ প্ৰকাশ কৰিছে |

  পুথিখনি বাণীবন্ধনৰ সময়ত পোৱা এক বিৰল আৰু অতুলনীয়া কথাই আমাক বিষ্মিত কৰিছে | আজিৰ পৰা চাৰিশ চৌষষ্ঠি বছৰ আগতে ৰচিত অৰ্থাত্‍ ১৫৫২ খৃষ্টাব্দতে লিখি উলিওৱা এই পুথিত পোৱা যায় সংগীতৰ তাল, ধ্বনি আৰু ছন্দৰ অপূৰ্ব সংমিশ্ৰন | বাচকবনীয়া অথচ প্ৰয়োজনীয় শব্দৰ ব্যৱহাৰ |  শব্দবোৰৰ সুক্ষ্ম প্ৰয়োগে শ্ৰীমন্ত শঙ্কৰৰ জ্ঞানৰ বিশাল ভাণ্ডাৰৰ কথাকে মনত পেলাই দিয়ে |  আমাৰ সীমিত জ্ঞানেৰে কৰা সংগীত ব্যৱস্থাপনাৰ সময়ত দেখা পাইছিলোঁ আদিৰ পৰা অন্তলৈকে কোনো বিসংগতি নোহোৱাকৈ বৈ থকা সংগীতৰ আৰু সুৰৰ ফল্গু ধাৰা |     

    এই পুথিৰ পোন প্ৰথমবাৰলৈ ১৯২৩ খৃষ্টাব্দত ইংৰাজীলৈ অনুদিত কৰে আমাৰ অতি শ্ৰদ্ধাৰ বেণুধৰ ৰাজখোৱাই | সংস্কৃতত গুণমালাখন নিজৰ কন্ঠত বানীবন্ধন কৰি উলিয়ায় শ্ৰীৰঞ্জন বেজবৰুৱাই  ২০১৩ খৃষ্টাব্দত |

    ২০১০ খৃষ্টাব্দত শ্ৰী দেৱীপ্ৰসাদ বাগ্ৰোডিয়াই গুণমালাখন হিন্দীলৈ অনুবাদ কৰি তেখেতৰ সুপুত্ৰ ডাঃ সুধীৰ বাগ্ৰোডিয়াৰ হতুৱাই হিন্দীতে বাণীবন্ধনও কৰোৱায় |   

    মই সেইখন চিডি ঘৰলৈ আনি  শুনাৰ পাছত মোৰ ভিতৰত আগৰে পৰা পুহি ৰখা সেই একে হেঁপাহটো জাগ্ৰত হৈ উঠিল | ময়ো আজি কেবা বছৰৰ পৰাই গুণমালাখন শ্ৰব্য আকাৰত উলিওৱাৰ কথা ভাবি আছিলোঁ | অনেক অসুবিধাৰ বাবে সেয়া হৈ উঠা নছিল | সেয়ে সময় ল’লে আমি কৰি উলিৱাওতে | ইচ্ছাটো দমাব পৰা নাছিলোঁ | এতিয়া মোৰ নিজৰ ঘৰতে নিৰ্মান কৰা ষ্টুডিঅটোৰ প্ৰথম আপাহতে এই গুণমালাখন শ্ৰব্য আকাৰত উলিওৱা হ’ল | ইয়াৰ গুণগত মান আৰু ত্ৰুতি বিচ্যুতি শ্ৰোতা ভক্ত সকলে ঠাৱৰ কৰিব |

এই আপুৰুগীয়া পুথি গুণমালাৰ প্ৰচাৰ এতিয়াও সীমিত | সামগ্ৰিক মূল্যায়নৰ তো দূৰৰে  কথা ইয়াৰ সাধাৰণভাৱে হ’বলগীয়া প্ৰচাৰো সিমানকৈ হোৱা নাই | তাৰ কাৰণবোৰ ইয়াত উল্লেখ কৰিব বিচৰা নাই |

সেই বাবেই আমাৰ প্ৰয়াস এই পুথিখন শ্ৰব্য আকাৰত উলিয়াই সৰ্বসাধাৰণ মানুহৰ মাজত ধ্বনিৰ মাধ্যমেৰে প্ৰচাৰ কৰা | সেয়ে একো বিশেষ আৰম্বৰ নকৰাকৈ সহজ সৰল ভাবে, আমাৰ চিৰ পৰিচিত সদাশ্ৰুত গুৰুজনাৰ নামৰ আৰ্হিৰে, ঘৰত অথবা নামঘৰত আৰু বিভিন্ন কীৰ্তন সভা আদিত গোৱা নাম আৰু তালৰ লয়ৰ মাধ্যমেৰে ইয়াৰ বাণীবন্ধন কৰিবলৈ যত্ন কৰা হৈছে | উদ্দেশ্য শ্ৰবণ আৰু পঠন দুইটা কাম একেলগে হ’লে গুণমালাৰ কথাখিনি হৃদয়ঙ্গম হোৱাত উজু হ’ব বুলি আমাৰ ধাৰণা |   

 এই উদ্দেশ্য আগত ৰাখিয়েই গুণমালা পুথিখন আমাৰ প্ৰচেষ্টাৰে যিমানতো পৰা যায় শুদ্ধ ৰূপত ছপা কৰি উলিওৱাবলৈ যত্ন কৰা হৈছে | আৰু পুথিখনৰ লগতে শ্ৰব্য আকাৰতো বাণীবন্ধন কৰা চিডিখন সন্নিবিষ্ট কৰি দিয়া হৈছে | এই পুথিখন ২০১৬ খৃষ্টাব্দৰ ডিচেম্বৰ মাহৰ ২৪ তাৰিখৰ পৰা ২৬ তাৰিখলৈ অসম চৰকাৰৰ দ্বাৰা  উত্‍যাপিত  “মধুপুৰ মহোত্‍সৱ, ২০১৬” ত উন্মোচন কৰা হৈছে | আমাৰ জীৱনৰ এক সপোন পূৰণ হোৱাৰ দৰে হৈছে  |

                                                   ==========             

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *